İSTANBUL-RECEP DERİN/İSMAİL KARAGÖZ(YSM) - Avrupa Birliği (AB) liderleri, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki ihtilaflı bölgelerde petrol ve doğal gaz aramaya devam etmesi halinde Türkiye'nin cezalandırılacağı konusunda Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne güvence verdi. Liderler böylece Brüksel'deki zirvede AB'nin Belarus'a yaptırım uygulamasını engelleyen diplomatik kördüğümü de çözmüş oldu.
AB'nin en küçük üyelerinden biri olan Güney Kıbrıs, Türkiye'ye yaptırım getirilmemesi halinde Belarus'a yaptırım uygulanması kararını veto ediyordu.
Türkiye'ye yaptırım kararının Ankara ile Atina arasındaki gerilimi yumuşatan diyalog ortamını zedeleyeceğini düşünen Almanya ise AB'nin Türkiye'ye karşı sert tutum takınmasına karşı çıkıyordu.
Akdeniz'deki deniz yetki alanları nedeniyle aralarında gerilim bulunan Ankara ile Atina, askeri çarpışmaların önlenmesi amacıyla "ayrıştırma usulleri" üzerinde ortak bir anlayışa vardıklarını açıkladı ve gerilimin yumuşatılmasına yönelik bir adım daha attı.
Zirvede karşılıklı tavizlerle varılan anlaşmaya göre, Güney Kıbrıs, Türkiye'nin tutumunun tekrar aralık ayında değerlendirilmesi ve "provokasyonları" durdurmamış olması halinde yaptırımların başlatılması karşılığında Belarus yaptırımlarına olan vetosunu geri çekti.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB'nin 27 üye devletinin başkanlarının bir araya geldiği zirve sonrası yaptığı açıklamada, "Türkiye ile olumlu ve yapıcı bir ilişki kurmak istiyoruz ve bunun Ankara'nın da çıkarına olduğuna inanıyoruz." dedi.
Leyen açıklamasının devamında, "Ancak provokasyonlar ve baskılar durduğunda bu gerçekleşebilir. Bundan dolayı Türkiye'nin tek taraflı eylemlerden vazgeçmesini bekliyoruz. Bu hareketlerin Ankara tarafından tekrarlanması halinde AB tüm mevcut araçları ve seçenekleri kullanacaktır." dedi.
Bir AB diplomatı dünkü zirveyi, "Merkel ancak buna ikna oldu. (Merkel) Birliğin Türkiye'ye birkaç hafta süreyle bir şans daha vermesi gerektiğini düşünüyor. Türkiye'ye de bir mesaj gönderilmiş oldu. Top artık Ankara'da" şeklinde değerlendirdi. Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel, zirvenin ilk gününden sonra yaptığı açıklamada, "Çift stratejimiz var. Siyasi diyaloğa bir şans tanımak istiyoruz. Diğer taraftan da değerlerimiz ve Yunanistan'la Kıbrıs'a destek konusundaki kararlılığımızı ifade ettik. Eğer Türkiye bizimle daha olumlu bir gündeme girmek istiyorsa, biz de Türkiye'yle daha olumlu bir gündeme sahip olmaya hazırız." dedi.
Ayrıca Almanya Başbakanı Merkel, Türkiye ve Kıbrıs arasında Doğu Akdeniz'de yaşanan gerginlik konusunda, "Umarız bu vesileyle gerek Yunanistan ve Kıbrıs'la olan çift taraflı ilişkiler, gerekse Türkiye'nin AB ile olan meselesi konusunda tekrar müzakere dinamiğine sahip olacağız." dedi.
Belarus yaptırımları
AB'nin üye devlet liderlerinin üzerinde anlaştığı yaptırım kararı, Belarus'taki ağustos ayı cumhurbaşkanlığı seçimlerinin hileli olduğunu gerekçe gösteriyor ve AB'nin Minsk'teki demokrasi yanlısı göstericileri destekleme sözünü tuttuğunu ortaya koyuyor.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, AB'nin Belarus'a getirdiği yaptırımların demokrasinin karşısında duranlara önemli bir mesaj olduğunu belirtti.
Diplomatlara göre, İngiltere ve Kanada'nın Minsk yönetimine yaptırım getirmiş olmasına rağmen, oy birliğiyle kararların alındığı AB'nin yaptırımlar konusunda yaşadığı kördüğüm, birliğin diplomatik güvenilirliğini zedeledi.
YSM HABER MERKEZİ