İSTANBUL-CEMAL KURT(YSM) - Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, kasım ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalar dikkate alındığında, tüketici fiyatları yüzde 17,71, yurt içi üretici fiyatları yüzde 38,94 arttı.
Aylık bazda TÜFE yüzde 3,51, Yİ-ÜFE yüzde 9,99 artış kaydetti.
TÜFE, kasımda geçen yılın aralık ayına göre yüzde 19,82, geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 21,31 yükseldi.
Yİ-ÜFE ise Aralık 2020’ye göre yüzde 51,06, geçen yılın kasım ayına kıyasla yüzde 54,62 artış gösterdi.
Yıllık en düşük artış yüzde 12,6 ile giyim eşyası
Kasımda yıllık bazda , madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 44,53, imalatta yüzde 53,24, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 72,42, su temininde yüzde 33,08 artış gösterdi.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, Yİ-ÜFE, kasımda bir önceki aya göre yüzde 9,99, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 54,62, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 51,06, 12 aylık ortalamalara göre yüzde 38,94 yükseldi.
Sanayinin 4 sektörünün kasımda yıllık bazda değişimleri, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 44,53, imalatta yüzde 53,24, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 72,42, su temininde yüzde 33,08 artış olarak gerçekleşti.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 11,64, imalatta yüzde 9,55, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 14,33, su temininde yüzde 1 artış görüldü.
Ana sanayi gruplarının yıllık değişimleri incelendiğinde, ara malında yüzde 63,12, dayanıklı tüketim malında yüzde 32,17, dayanıksız tüketim malında yüzde 34,33, enerjide yüzde 90,34, sermaye malında yüzde 33,3 artış dikkati çekti.
Bu grupların aylık değişimlerine bakıldığında ise ara malında yüzde 11,55, dayanıklı tüketim malında yüzde 5,15, dayanıksız tüketim malında yüzde 6,43, enerjide yüzde 13,33, sermaye malında yüzde 7,91 artış kayıtlara geçti.
Yıllık Yİ-ÜFE’ye göre 20 alt sektör daha düşük, 9 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi. Yıllık en düşük artış yüzde 12,6 ile giyim eşyası, yüzde 19,66 ile deri ve ilgili ürünler, yüzde 22,23 ile diğer madencilik ve taş ocakçılığı ürünleri alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 145,94, ham petrol ve doğal gaz yüzde 116,51, ana metaller yüzde 97,13 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu.
Aylık Yİ-ÜFE’ye göre 19 alt sektör daha düşük, 10 alt sektör daha yüksek değişim gösterdi. Tütün ürünleri aylık değişim göstermeyen tek alt sektör oldu. Aylık en düşük artış yüzde 0,23 ile temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları, yüzde 1 ile su ve suyun arıtılması ve dağıtılması, yüzde 2,14 ile içecekler alt sektörlerinde gerçekleşti. Buna karşılık ham petrol ve doğal gaz yüzde 20,67, kömür ve linyit yüzde 16,72, tekstil ürünleri yüzde 14,37 ile endekslerin en fazla arttığı alt sektörler olarak kayıtlara geçti.
Yıllık değişimler
TÜFE, kasımda bir önceki aya kıyasla yüzde 3,51, geçen yılın aralık ayına göre yüzde 19,82, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 21,31 ve 12 aylık ortalamalara göre yüzde 17,71 arttı.
Ana harcama grupları itibarıyla kasımda, aylık bazda artışın yüksek olduğu gruplar sırasıyla yüzde 6,31 ile ulaştırma, yüzde 5,36 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 4,1 ile lokanta ve oteller oldu.
Kasımda aylık bazda en az artış gösteren ana gruplar yüzde 0,03 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 0,08 ile eğitim ve yüzde 0,58 ile haberleşme olarak hesaplandı.
TÜFE’de ana harcama gruplarında kasımda yıllık bazda en yüksek artış yüzde 28,9 ile lokanta ve otellerde, yüzde 27,11 ile gıda ve alkolsüz içeceklerde, yüzde 25,14 ile ev eşyasında görüldü.
Kasım 2020’ye göre artışın en düşük olduğu ana grup yüzde 5,77 ile haberleşme ana grubunda gerçekleşti. Geçen yılın aynı ayına göre artışın düşük olduğu diğer ana gruplar sırasıyla yüzde 7,91 ile alkollü içecekler ve tütün, yüzde 8,33 ile giyim ve ayakkabı ve yüzde 13,96 ile eğlence ve kültür olarak sıralandı.
Kasımda, endekste kapsanan 415 maddeden 34’ünün ortalama fiyatında düşüş gerçekleşirken, 36’sının ortalama fiyatında değişim olmadı. 345 maddenin ortalama fiyatında ise artış gerçekleşti.
Kasımda yıllık bazda tüketici fiyatlarının en fazla arttığı bölgeler
Kasım ayında İstatistiki Bölge Birim Sınıflaması (İBBS) 2. düzeyde bulunan 26 bölge içinde, aylık bazda en yüksek artış yüzde 5,17 ile “Şanlıurfa, Diyarbakır” bölgesinde oldu.
12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 20,77 ile “Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli” bölgesinde gerçekleşti.
Yıllık bazda en yüksek artış da yüzde 25,74 ile “Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan” bölgesinde gözlenirken bu bölgeyi yüzde 25,73 ile “Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli”, 24,93 ile “Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane” bölgeleri izledi.
Geçen yılın kasım ayına göre en düşük fiyat artışı ise yüzde 19,29 ile “İstanbul” bölgesinde hesaplandı.
YSM EKONOMİ SERVİSİ