Trump İsrail seçimlerine müdahale mi ediyor?

KUDÜS (AA) - ABD Başkanı Donald Trump'ın nisanda yapılacak erken seçime kısa bir süre kala işgal altındaki Golan Tepeleri'nde "İsrail'in egemenliğini" tanıyan kararnameyi imzalaması, "Trump İsrail seçimlerine müdahale mi ediyor?" sorusunu gündeme getirdi.

İsrail'de 9 Nisan'da yapılacak erken seçimde 6 milyondan fazla seçmen sandık başına giderek ülkenin yeni başbakanını belirleyecek.

Kamuoyu yoklamalarına göre, seçim yarışının Başbakan Binyamin Netanyahu'nun partisi Likud ile eski Genelkurmay Başkanı Benny Gantz ve eski gazeteci Yair Lapid liderliğinde kurulan "Mavi-Beyaz" ittifakının arasında geçmesi bekleniyor.

İsrail Başsavcısının, hakkındaki 3 soruşturma dosyasına ilişkin kesin kararını seçimden sonra vereceğini açıklamasının ardından Netanyahu derin bir nefes aldı.

Bu açıklamanın ardından rakibi Gantz'ın cep telefonunun "İran tarafından" hacklendiği iddialarının basına sızmasıyla Netanyahu'nun seçimdeki şansı daha da arttı.

Mavi-Beyaz ittifakı Gantz'ın telefonunun hacklendiği bilgisinin basına sızdırılmasıyla ilgili olarak Netanyahu'yu suçlarken, İsrail Başbakanı bu iddiayı reddetti.

Gantz'ın cep telefonunun hacklendiği bilgisi İsrail kamuoyunu meşgul ederken, Mavi-Beyaz ittifakı Netanyahu'yu Almanya'nın Mısır'a 2 denizaltı satmasına onay vermekle suçladı.

Daha önce buna benzer suçlamaları reddeden Netanyahu, ilk kez Almanya'nın Mısır'a denizaltı satışına onay verdiğini itiraf etti.

Tüm bu gelişmeler yaşanırken Netanyahu'nun Trump yönetimiyle yakın ilişkisini seçimde kendi lehine avantaja dönüştürme arayışına girdiği belirtiliyor.

Trump'ın fotoğrafını seçim kampanyasında kullandı

İsrail'de 2009'dan bu yana aralıksız başbakanlık koltuğunda oturan Netanyahu, seçim kampanyasında türlü yollara başvurarak partisini seçimden birinci çıkarmak için yoğun çaba sarf ediyor.

Öyle ki Netanyahu'nun partisi Likud, İsrail yanlısı kararları nedeniyle bu ülkede popülaritesi oldukça yüksek olan ABD Başkanı Donald Trump'ın fotoğrafını seçim kampanyasındaki billboardlarda kullanmaktan bile çekinmedi.

Başkent Tel Aviv'in bazı bölgelerine asılan ve "Netanyahu, başka bir ligde" mesajının yazılı olduğu Likud'a ait seçim afişlerinde Netanyahu ile Trump'ın tokalaştığı bir fotoğrafın kullanılması dikkati çekti.

ABD Başkanı'nın buna vereceği tepki merak edilirken Trump söz konusu afişin fotoğrafını Instagram hesabından paylaşarak tavrını ortaya koydu.

Pompeo'nun İsrail ziyareti

Trump yönetimi her ne kadar İsrail'deki seçimde rengini belli etmemeye çalışsa da İsrail basınında çıkan bazı haberlerde "ABD Başkanı seçim öncesi attığı adımlarla Netanyahu'nun yanında mı duruyor?" sorusu soruluyor.

İsrail basını, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun bölge turu kapsamında 20 Mart'ta İsrail'e yaptığı ziyaretin seçime haftalar kala gerçekleşmesine vurgu yaptı.

Pompeo'nun ziyaret sırasında Netanyahu'nun dışındaki diğer adaylarla görüşmemesi gözlerden kaçmadı.

Israel Hayom gazetesinde Jonathan S. Tobin'in kaleme aldığı makalede, Pompeo'nun ziyaretinin seçime üç haftadan az bir süre kala gerçekleşmesinin İsrailliler tarafından "ABD yönetiminin seçimlere müdahalesi" olarak görüldüğü yorumuna yer verildi.

Trump'ın Golan kararı müdahale tartışmasını alevlendirdi

Pompeo'nun İsrail ziyaretinin zamanlamasına yönelik tartışmalar devam ederken, ABD Başkanı'nın işgal altındaki Golan Tepeleri'ne ilişkin 21 Mart'ta Twitter üzerinden, "52 yılın ardından ABD için İsrail'in Golan Tepeleri üzerindeki egemenliğini tam olarak tanımanın zamanı geldi." açıklaması, "Trump, İsrail seçimlerine müdahale mi ediyor?" sorusunun daha fazla gündeme gelmesine neden oldu.

Trump, ABD'nin Fox Business televizyonuna verdiği röportajda Golan Tepeleri'ne ilişkin kararını "uzun zamandır" düşündüğünü söyleyerek 9 Nisan'daki seçimde Netanyahu'ya yardım ettiği yönündeki iddiaları reddetti.

Bu açıklamadan kısa süre sonra Netanyahu, seçime yaklaşık 2 hafta kala Trump ile görüşmek için ABD'ye gitti.

Netanyahu'yu 25 Mart'ta Beyaz Saray'da ağırlayan Trump, görüşmenin ardından "Golan Tepeleri'ndeki İsrail'in egemenliğini" tanıyan kararnameyi imzaladı.

Tüm bu gelişmelerin İsrail'de başa baş geçmesi beklenen seçim yarışında Netanyahu'yu biraz daha ön plana çıkardığı dile getiriliyor.

İsrail'in Yedioth Ahronoth gazetesinde Orly Azoulay imzasıyla yayımlanan makalede, "İsrail'deki seçime günler kala Trump, Netanyahu'ya Golan Tepeleri'ni verdi. Netanyahu, Trump'tan bundan daha büyük bir hediye bekleyemezdi." yorumu yapıldı.

İsrail'deki Yeni Sağ Partisi milletvekili adaylarından Matan Kahana ise ABD Başkanı'nın Golan Tepeleri kararına ilişkin yerel basına yaptığı değerlendirmede, "Trump şu anda Netanyahu'ya yardım ediyor ve ona küçük bir hediye verdi ama o hediyenin bir bedeli olacak." ifadesini kullandı.

Netanyahu'nun Beyaz Saray ziyareti öncesi Haaretz gazetesinde yer alan Yossi Verter'e ait makalede ise, ABD Başkanı ile İsrail Başbakanı arasındaki yakın ilişkiye vurgu yapıldı. "Trump bir kez daha Netanyahu'nun özel Noel Babası olduğunu ispatladı" başlığıyla yayımlanan makalede, "Trump danışmalarına 'Arkadaşım Bibi'ye (Netanyahu) nasıl yardım edebilirim?' diye sormuş olmalı, onlar da 'Ona Golan'ı ver' diye cevaplamışlar." cümlelerine yer verildi.

Gazze'deki tansiyon "Netanyahu'nun Golan zaferini" gölgede bıraktı

Her ne kadar Netanyahu, Trump'ın Golan kararının ardından seçime 2 hafta kala Washington'da zaferini ilan etmeyi hedeflese de abluka altındaki Gazze Şeridi'nden 25 Mart sabahı atılan ve İsrail'in başkenti Tel Aviv'in kuzeyindeki bölgede bir eve isabet eden roket bunu tersine çevirdi.

Netanyahu'nun Beyaz Saray ziyaretiyle aynı güne denk gelen saldırı nedeniyle Gazze sınırında tansiyon yeniden yükseldi.

İsrail basını, Trump'ın Golan kararından çok Gazze'den atılan roketi gündemine taşıdı. Beyaz Saray'daki Trump-Netanyahu görüşmesinden dakikalar önce İsrail ordusu, atılan roket nedeniyle Gazze'de Hamas'a ait hedefleri vurmaya başladı.

Hal böyle olunca İsrail'de ana gündem Gazze'de artan tansiyon oldu ve Trump'ın Golan kararı ikinci planda kaldı.

Gazze'deki gelişmeler üzerine Netanyahu, Trump ile yaptığı görüşmenin ardından Washington ziyaretini yarıda keserek İsrail'e döndü. Washington'dan ayrılmadan önce beraberindeki gazetecilere havalimanında açıklamalarda bulunan Netanyahu, Trump'ın Golan kararına yeteri kadar yer vermediği için İsrail basınını topa tuttu.

Trump'ın Golan kararının Gazze'de artan tansiyonun gölgesinde kalmasına bozulan Netanyahu, basın mensuplarına hitaben, "Gerçek şu ki bu habere (Trump'ın Golan kararı) sadece bir dakika yer verdiniz. Bu durum size geri dönecektir." ifadelerini kullandı.

Netanyahu'nun Washington ziyareti basına umduğu gibi yansımazken, ABD Başkanı'nın Golan kararının İsrail'deki seçime nasıl bir etkisi olacağını öğrenmek için 9 Nisan'ı beklemek gerekiyor.

Muhabir: Mustafa Deveci