İSTANBUL-MERİH AKIL(YSM) - Dünya Sağlık Örgütü’ne göre COVID-19’un dünya genelindeki yayılımı giderek azalıyor. Aşılar nedeniyle ölüm oranları da aynı şekilde aşağı yönlü seyir halinde. Tam da Avrupa başta olmak üzere birçok ülkede “normalleşme” kararları artmışken, gözler yine meselenin asıl kaynağı olan Çin’e çevrildi. Çin hükümeti halen dünya genelinde baskın olan Omicron’un alt varyantı olarak bilim dünyasının listesine giren BA. 2 varyantına karşı sert önlemler açıklıyor.
DSÖ de, henüz ilk nerede tespit edildiği kesin olarak bilinmeyen Omicron’un BA.2 alt varyantının, giderek artan hızla yayıldığını belirtti. “Omicron’un bilinen varyantı BA. 1 ile BA. 2 arasında 20’den fazla mutasyon var. Bu iki varyant birbirinden ayrışıyor” şeklinde açıklama yapan DSÖ’ye göre yeni varyant çok daha hızlı ve daha önce Omicron geçiren kişileri de enfekte ediyor.
En az iki kat hızlı
Mikrobiyoloji alanında uluslararası çalışmaları olan Balıkesir Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ünlü, BA. 2 varyantıyla ilgili görüşlerini DÜNYA’yla paylaştı. Ünlü’ye göre BA. 2’yi anlamak için işe Omicron ile başlamak lazım.
Ünlü bu durumu şöyle açıkladı: “Omicron filogenetik açıdan diğer COVID varyantlarına çok uzak bir virüs. Omicron eğer pandemiden sonra ortaya çıksaydı biz onu yeni bir virüs olarak tanımlayacaktık. Belki de Sars Cov 3 diyecektik. Bana göre Omicron aslında Sars Cov 3’tür. Çünkü filogenetik ağacın çok uzak bir yerinde duruyor. Delta’dan gelişmedi. Başka bir seyir izledi. Bakıldığında immun yetmezlik olanlarda çok uzun süre kalabiliyor. Bu kişilerde gelişmiş olabilir. Veya bir hayvana geçip tekrar insana dönmüş olabilir. Bunlar tam bilinmiyor ama ayrı bir virüs olduğu biliniyor.”
Ünlü’nün dikkat çektiği ikinci konu ise nasıl Omicron öncekilerden farklı bir virüs ise BA. 2’nin de benzer bir durumda olduğu. Ünlü, “Omicron ile BA. 2 arasındaki fark, ilk çıkan Wuhan varyantıyla Delta arasındaki farktan çok daha büyük. İkisinin arasında çok daha fazla varyantlar var” dedi. Çin’de sert tedbirler alındığını hatırlatan Ünlü şöyle devam etti: “BA. 2, çok hızlı yayılıyor. Bu nedenle Şanghay’da ciddi kapanmalar var. Dünya tedarik zinciri, BA.2’den çok büyük etkilenecek gibi görünüyor.”
Yeni virüsün daha hızlı hücreye girdiğini, hücreye girdikten sonra Omicron’dan daha hızlı şekilde kendini çoğalttığını ve dışarı çıktığını aktaran Ünlü, hastalandırma yeteneğinin ise henüz netlik kazanmadığını ifade etti. Ünlü, “Burada Omicron’da olduğu gibi yanlış bir algı yaratılmamalı. Omicron nedeniyle daha geçtiğimiz günlerde tüm aşıları tamam, hastalığı da önceden geçirmiş bir meslektaşımızı kaybettik. Nasıl olsa hafif geçiyor denilmemeli. Obezitesi olanlarda, immün yetmezliği bulunan kişilerde riskler yaratıyor. Aşılı da olsa tekrar tekrar insanlar yakalanıyor” diye konuştu.
Test değil, semptom önemli
Prof. Dr. Mehmet Ünlü’ye göre içinde bulunduğumuz koşullarda koronavirüsle savaşmak için asıl dikkate alınması gereken veri, test sonuçları değil; semptomlar. Ünlü, bu durumu şöyle açıkladı: “Testlerde sıkıntı yaşıyoruz. Piyasadaki PCR testleri doğru sonuçlar göstermeyebiliyor. Semptomunuz varsa kendinizi izole edin. Kimseye yaklaşmayın. Yanınızdaki insanlara da durumunuz hakkında bilgi verin. Semptomlar kişiye göre farklılaşabiliyor. Öne çıkan bir ağrı söz konusu. Boğazda şişme vs olabiliyor. Yine de kişiler arasında değişkenlik gösteriyor. Burada ‘interferon yanıt’ çok önemli. Virüs bir hücreye girince o hücre diğerlerini uyarır. Biosentezi durdurun der. Giren virüsün onu kendisi için kullanmasını önlemek için. İnterferon zamanında yeterince salgılanırsa hastalık hafif seyrediyor. Eğer olmazsa bağışıklık sistemi panik yapıyor. Sitokin fırtınası oluyor. Bu nedenle virüsün etkileri kişiden kişiye değişiyor. Ben BA. 2’nin daha çok insana bulaştığı ve aşıların da koruyuculuğu uzun süreli olmadığı için daha çok etki yaratacağını düşünüyorum.”
YSM HABER MERKEZİ