Bu kur artışına fiyat oluşturmak zorlaşır

Dolar artıyor, sonra bir soluklanma yaşanır gibi oluyor; ardından, her şey normale döndü, denilirken Trump çıkıyor bir karar daha alıveriyor, piyasalar yine alt üst...

Önce FED'den kaygı duyuldu ama faiz kararının pek etkisi olmadı. Ardından demir-çelik vergisi gündeme geldi, tüm dünya şöyle bir sallandı, bu konu tam kapandı denilirken bu kez de Çin'e dönük Amerikan kısıtlamaları dünyayı sarstı.

Dolar aldı başını gidiyor. Tüm paralar gibi TL'de alıyor nasibini bundan.

Bir dönemin espri konusu olan Japon ev kadınları meselesi çıktı bir de... Japon kadınların Türkiye'deki varlıklarını sattıkları dile getiriliyor. Bir başka deyişle pozisyonlarının zarar ettiğini gören ev hanımları aldıkları TL’yi satarak yeniden Yen satın alabilir. Bu da yaşanan hareketin abartılmasına neden olacaktır. 

Nedeni ne olursa olsun TL'nin dolar başta olmak üzere diğer paralara karşı değer kaybetmesi bize fena bir enflasyon olarak geri dönecek, bu kesin.
Ama şu gerçeğin de altını çizmek gerek. Dolardaki artış bu hızda devam etmeyecektir.

Ne yani dolar her gün bir lira bir lira değer kazanabilir mi?.. Olmaz böyle bir artış. Dolardaki yükselme hız kesecektir, hatta bir geri dönüş bile yaşanması muhtemeldir.

Ancak hız kesme nerede olur, geri dönüş yaşanmazsa dolar hangi düzeyde kemikleşir, işte bunlar önemlidir.

Enflasyon etkisi kaçınılmaz

Dolarda hükümetin ya da Merkez Bankası'nın görünür bir hedefi olmaz. Ama tabii ki bazı hesaplamalar için bir varsayımda bulunmak gerekir.

Daha önce de birkaç kez yazdığımız gibi bu yılın ortalama dolar kuru varsayımı 3.73. Ne var ki bugün itibarıyla dolarda yılbaşından bu yana oluşan ortalama kur 3.80'i bulmuş durumda. Ve öyle görünüyor ki yılı 3.90 dolayında bir ortalamayla bitirebilirsek bundan memnuniyet duymamız gerekecek.

Kurdaki bu artış bize enflasyon olarak geri dönecek, bundan kaçış yok. Yine geçen hafta yazdığımız gibi kurdaki her 10 puanlık artış, enflasyonda yaklaşık 1.5 puan artış demek. Ortalama oran böyle.

Fiyat oluşturmak zorlaşıyor

Tanıdığım bir kardeşim var. İngiliz menşei oto ampulleri ve el fenerleri ithal ediyor. Geçenlerde ofisine uğradığımda sanki bilmek mümkünmüş gibi ilk sorusu dövizdeki artışın sürüp sürmeyeceği ile piyasaların nasıl şekil alacağı oldu ve hemen sıraladı yaşadığı sorunları:

"Yaptığımız bağlantılarla belli bir eeuro yükümlülüğüne giriyoruz. Ama şimdi o miktarda euro için çok daha fazla TL gerekiyor. Hesap yapamaz, fiyat oluşturamaz olduk..."

"Kurdaki artışı fiyatlara yansıtamıyor musun" diye sordum safça. "Mümkün mü" dedi, "Zaten piyasada durgunluk var, kur artışını aynen yansıtsam hiç satış yapamam"...

Bu tür örnekleri çoğaltmak tabii ki mümkün. İş aleminin en büyük sorunu da zaten önünü görememek, yarın ne olacağını kestirmekte zorlanmak.

Bu kur artışına uygun fiyat oluşturmak için hesaplar dayanmaz. Kolay gelsin...