ANKARA (AA) - BAHATTİN GÖNÜLTAŞ/ DİLARA ZENGİN - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, iş adamlarının da yer aldığı bir heyetle Cezayir, Moritanya ve Senegal’e gelecek hafta yapacağı ziyaretlerle, söz konusu Batı Afrika ülkeleriyle siyasi ve ekonomik ilişkiler güçlendirilerek ticaretin dengeli bir şekilde artırılması hedefleniyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, 26-27 Şubat'ta Cezayir, 28 Şubat'ta Moritanya ve 1 Mart'ta Senegal'e ziyarette bulunması planlanıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin, Afrika'daki güçlü tarihi bağları bulunan ve önemli ekonomik ortaklarından Cezayir'i, "cumhurbaşkanı" sıfatıyla ikinci kez ziyaret edecek. Cezayir'den sonra Sahraaltı Afrika'da Moritanya'da 28 Şubat'ta temaslarda bulunacak Erdoğan, ardından Senegal'e geçecek.

Siyasi görüşmelerin ardından düzenlenecek iş forumlarına katılması planlanan Erdoğan, yatırımcılarla ekonomik iş birliğini geliştirmek, yatırımları karşılıklı artırmak amacıyla değerlendirmeler yapacak ve imzalanacak anlaşmalara şahitlik edecek.

İş dünyası temsilcileri, AA muhabirlerine Erdoğan'ın Batı Afrika ülkeleri ziyaretinden beklentilerine ilişkin açıklamalarda bulundu.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Cezayir İş Konseyi Başkanı Fuat Tosyalı, Cezayir'in Afrika’nın en güçlü ekonomilerinden biri olduğuna işaret ederek, Erdoğan'ın programına bu ülkeyi almasının iki ülkenin iş dünyasını heyecanlandırdığını belirtti.

Söz konusu Afrika gezisinin siyasi sonuçlarının yanında çok ciddi ekonomik sonuçları olacağını vurgulayan Tosyalı, şunları kaydetti:

"Cezayir'in gittikçe güçlenen, büyüyen ekonomisinden Türk iş dünyası da bu seyahat sayesinde aldığı payı artıracaktır. Ülke, büyüyen ekonomiler içinde güçlü petrol ve gaz gelirleri sayesinde önde gitmektedir. Doğal kaynaklardan dolayı milli gelirleri yüksek. Türk iş dünyası son zamanlarda Cezayir'de yerinde üretimi tercih ediyor. En önemlisi şu an ülkede çok ciddi bir otomobil endüstrisi kuruluyor. Özellikle kendini bütün dünyaya ispat etmiş olan otomobil sanayimizin, yan sanayimizin kendine burada çok iyi bir zemin bulacağına inanıyorum. Bu seyahatlerde iş adamlarımızın bir kısmını orada bırakıyoruz, tabiri caizse tohumluyoruz ve yeniler orada tutunarak iş yapıyorlar."

Erdoğan'ın ziyaret edeceği ülkelerin yabancı yatırımcı istediklerini anlatan Tosyalı, şöyle devam etti:

"Yabancı yatırımcılar içerisinde de en avantajlı olan, o coğrafyaya yatkın olanlar Türkler. Bizim Afrika ülkeleri ile bir kültür yakınlığımız var. Biz uzak kalmışız, onlar bizden uzak kalmamış. Son 10-15 yıldır Afrika ülkeleriyle yakınlaşma programımız başladı ve yakınlaştıkça anlıyoruz ki aslında bizim için en potansiyel pazarlar oralar. Türkiye'deki sanayi dönüşümü için de önemli. Bizde artık geri kalmış belli teknolojileri oraya transfer edebiliriz. Onlarda daha bu kadar yüksek otomasyon yok. Kendini yenilemek isteyen birçok sanayici tesislerini oraya kaydırabilir, orada çok uygun yatırım imkanları bulabilir. Bir yandan onların ihtiyaçlarını karşılamış oluruz, bir yandan da bizim isteklerimizi yerine getirmiş oluruz."

Tosyalı, Afrika'da iş yapmak isteyen genç iş adamlarına da "Çantalarını kapsın direkt doğal zemine gitsinler. Kendim gibi 100 kopyam olsa hepsini oraya yerleştiririm. Türkiye’de üretimi olan o kadar çok ürünü gidip orada rahatlıkla pazarlayabilirler." tavsiyesinde bulundu.

"İki ülke enerjide önemli projeler geliştirebilir"

DEİK Türkiye-Senegal İş Konseyi Başkanı İhsan Şahin, Senegal'in Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) ve Batı Afrika Ekonomik ile Parasal Birliği üyeliği olduğunu belirterek, ülkenin Türk yatırımcılar için hem Batı Afrika hem de Kuzey Afrika’ya gerçekleştirilecek ticarette merkez rolü üstlenebilecek kapasiteye sahip olduğunu kaydetti.

Senegal'in enerji, altyapı, tarım, balıkçılık, turizm, tekstil ve bilgi teknolojisi alanlarındaki kamu ve özel yatırımları ile istikrarlı ekonomik genişlemenin temelini atmaya devam ettiğini anlatan Şahin, ülkenin para politikalarının Batı Afrika Ülkeleri Merkez Bankası tarafından yürütülmesinin ve bölgenin ortak para birimini kullanmasının gerçekleştirilecek yatırımların sonrasında yapılacak ticareti kolaylaştıran en önemli unsurlardan birisi olduğunu bildirdi.

Şahin, Senegal'den Türk İş Merkezi için arsa tahsisi talebinde bulunulduğunu aktararak, merkezde Türk iş insanları tarafından ihraç edilen malların sergilenip satılabileceğini, otel, ofis ve toplantı salonlarının bulunacağını aktardı.

Senegal'in, Afrika’da ekonomik ve siyasi istikrara sahip ülkelerin başında geldiğini anlatan Şahin, şunları söyledi:

"Senegal'de bulunan doğalgaz zenginliği tüm dünyanın dikkatini bu ülkenin üzerine çekmiştir. Orta ve uzun vadede bu gazın çıkarılması, enerji santralleri, depolama ve dağıtım sistemleri konularında iki ülke arasında önemli projeler geliştirilebilir. Ayrıca güneş enerjisi alanında yeni yatırımlar yapılmakta olan Senegal'de iki ülkenin karşılıklı iş birliğiyle gerçekleştirebileceği çok önemli bir iş potansiyeli mevcut. Gelecekte bölgenin enerji havzası olmaya aday olan Senegal in ürettiği enerjiyi ülke içerisinde ve diğer ülkelere taşıyabileceği enerji nakil hatları yapımı da önemli bir iş geliştirme alanıdır. Bunların dışında sağlık, tekstil, gıda, hayvancılık alanlarında Senegal ile Türkiye’nin ticaretinin geliştirilebilmesi için önemli fırsatlar ve imkanlar bulunmaktadır. Senegal'in halihazırda kalkınmasını artırması ve gelişmesi için şart olan altyapı yatırımları konusunda Türk müteahhitlik firmaları önemli projeleri üstlenmeye hazırdır. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyareti ikili ticari ve ekonomik ilişkilerimizi artırmaya vesile olacaktır."

"Moritanya, Türk yatırımcılar için cazibe merkezi olacaktır"

Türkiye-Moritanya İş Konseyi Başkanı Zeynel Abidin Kaymak da Erdoğan'ın Moritanya'yı ziyaretinin bu ülkede yerel halk nezdinde ve burada iş yapan Türk yatırımcılar arasında oldukça heyecana sebep olduğunu belirterek, "Sayın Cumhurbaşkanımızın ziyareti karşılıklı ticareti ve yatırımı teşvik edecek, özellikle sektörel anlaşmalar Moritanya'ya son 5-10 yılda yatırıma odaklanmış olan Türk yatırımcıların önünü ciddi manada açacaktır." değerlendirmesinde bulundu.

Kaymak, Moritanya ekonomisinin ağırlıklı olarak balıkçılık, madencilik, tarım ve hayvancılıkla birlikte dış desteklere dayandığını ifade ederek, şu bilgileri verdi:

"Ülke dünyanın sayılı demir ve altın yataklarına sahiptir. 4,3 milyonun üzerindeki nüfusa sahip Moritanya’da yaklaşık 11 milyon baş hayvanın varlığı, hayvancılığın önemini artırmaktadır. Senegal nehri kıyısında bulunan Rosso şehri, tarıma elverişli ender arazilere sahiptir. Moritanya, bu bilgiler göz önünde bulundurulduğunda özellikle bu alanlarda Türk yatırımcılarımız için cazibe merkezi olacaktır. Moritanya'da alt ve üst yapı eksikliklerine ek olarak içme suyu, elektrik, eğitim ve sağlık hizmetleri gibi temel ihtiyaç alanlarında yapılacak birçok iş fırsatı mevcuttur."

Senegal ve Moritanya ile ticaret arttı, Cezayir ile azaldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye'nin, Senegal ve Moritanya ile olan dış ticareti hacmi son 10 yılda önemli artış gösterirken, Cezayir ile ticaretinde düşüş kaydedildi.

Türkiye ile Senegal arasındaki dış ticaret hacmi 2017'de 248,6 milyon dolar oldu. Bu rakam 2008'de 91,8 milyon dolar seviyesindeydi.

Moritanya ile 2008'de 23 milyon dolar olan dış ticaret hacmi de 10 yılda yaklaşık 6 katına çıkarak 2017'de 131,9 milyon dolara yükseldi.

Türkiye'nin Cezayir ile arasındaki dış ticaret hacmi ise 2008'de 3,2 milyar dolarken geçen yıl yüzde 22,5 düşüşle 2,4 milyar dolara geriledi.

Dış ticaret hacmindeki son 10 yıldaki düşüşe rağmen Cezayir, 1,7 milyar dolarla üç ülke arasında Türkiye'nin geçen yıl en fazla ihracat yaptığı ülke oldu. Bu ülkeyi, 243,6 milyon dolarla Senegal ve 86,8 milyon dolarla Moritanya izledi.

Türkiye'nin, geçen yıl Cezayir'den yaptığı ithalat 766 milyon doları geçti. Cezayir'i 45 milyon dolarla Moritanya ve 5 milyon dolarla Senegal takip etti.