İSTANBUL-NURULLAH SARI(YSM) - TEPAV Bütçe İzleme Bülteni’nin dördüncü sayısı yayımlandı.
Bülteni’nin dördüncü sayısında, 2024 yılı için maliye politikasının enflasyonla mücadeleye yeterli destek sağlamadığı ifade edilerek, bütçe açığının yıl sonunda 2,3 trilyon TL seviyelerine ulaşacağı öngörüldü.
2024 yılının ilk dokuz ayındaki veriler esas alınarak yapılan değerlendirmede MYB açığının 2023 yılının aynı dönemine göre yüzde 109,5 oranında artış gösterdiğine dikkat çekilirken, aynı dönemde faiz dışı açığın da neredeyse 3 kat arttığına vurgu yapıldı.
Bültende, geçtiğimiz aylarda açıklanan “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”ne rağmen 2024 yılı harcamalarının nominal olarak bütçede yer alan rakamların üzerinde gerçekleşeceği öngörüldü.
Ayrıca, vergi paketi ile elde edilen ilave gelir ve beklenenden yüksek gerçekleşen enflasyonun etkisiyle vergi gelirleri bir miktar artmış olsa da yıl sonunda bütçe açığının sadece 300 milyar TL civarında azalarak 2,3 trilyon TL (GSYH’ye oran olarak yüzde 5,3) seviyesinde gerçekleşmesinin beklendiği ifade edildi.
Bültende, yılın ilk dokuz ayında enflasyon yüzde 35’in üzerinde gerçekleşirken yıl başında Orta Vadeli Programda (OVP) ile belirlenen yüzde 33’lük hedefi aşıldığını ifade edildi.
2025-2027 dönemine ilişkin olarak açıklanan OVP’de 2024 yılı enflasyonu yüzde 41,5 olarak revize edildiğine değinilen bültende, bununla beraber, ekim ayı enflasyon verisinin ardından ekonomi yönetiminin yüzde 41,5’luk hedefinin de tutmayacağının anlaşıldığı belirtildi.
Çalışanların, emeklilerin zam talebi güçlendi
Bu doğrultuda 2024 yılı enflasyonunda ortaya çıkan bu sapmanın, asgari ücret başta olmak üzere ücret ve maaş gelirlerinde 2025 yılı için yapılacak düzenlemenin boyutu tartışma konusu olduğunun vurgulandığı bültende, "Çalışanlarla emekliliklerin zam talepleri güçlendirmiştir denildi.
Bültende ayrıca, ekonomik faaliyetlerdeki zayıflama işaretlerinin yanı sıra döviz kurlarındaki yatay seyre bağlı olarak gerek ihracat gerekse ithalat hafif bir düşüş gösterdiği belirtilerek, bunun bir yansıması olarak da temmuz ayı verilerine göre cari işlemler dengesinin yıl başında öngörülen 35 milyar dolar seviyesindeki açığın oldukça altında gerçekleşmesinin beklendiği ifade edildi .
Bültende, yıl içinde açıklanan “Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi”ne rağmen 2024 yılı harcamalarının nominal olarak bütçede yer alan rakamların üzerinde gerçekleşmesi beklendiğinin belirtildi.
2024 yılı için makroekonomik gelişmeler, bütçe gelişmeleri ve alınan tedbirler çerçevesinde 2024 yılı için tahminlerinin revize edildiğinin vurgulandığı bültende, “2024 yılı bütçe dengesi sınırlı harcama artışlarına ve gelirlerde enflasyonla birlikte stopaj oranlarındaki artış ile vergi uyumuna yönelik idari düzenlemelerle nominal olarak yükselmiş ama GSYH’ye oran olarak düşmüştür. Özellikle vergi tedbirlerinin ağırlıklı olarak 2025 yılına ertelenmesi nedeniyle 2024 yılına gelen mali etkinin çok sınırlı kalması vergilerin GSYH’ye oranını bu dönemde düşürmüştür.
Toplam harcamaların 157 milyar TL, gelirlerin ise 495 milyar TL hedeflerin üzerinde gerçekleşeceği tahmin edilmiştir. Faiz dışı denge GSYH’ye oran olarak yüzde 3,4’e, program tanımlı denge ise yüzde 2,8’e gerilemektedir. Bununla birlikte, özellikle mali risklerden kaynaklı cari transferlerin bütçe gideri yazılmasına yönelik uygulamalarla, deprem ödeneklerinin nakit ve tahakkuk bazlı kullanımı ve bütçede raporlanmasına ilişkin hususlar ve oluşabilecek harcama artıkları, açığı yukarı aşağı yönlü etkileyecektir” ifadelerine yer verildi.
YSM HABER MERKEZİ