İnovasyona giriş

İnovasyonun ne olduğunu, neden inovasyon yapmamız gerektiğini, zamanlamasını nasıl planlayacağımızı, hangi inovasyon türünü neye göre seçeceğimizi bu köşede sizlerle paylaşacağım. Bu yazımda inovasyonu nasıl yapabileceğimizi açıklayarak “inovasyona giriş” mahiyetinde bilgiler paylaşacağım. ..

İnovasyonu nasıl yapabiliriz sorusunun iki temel yanıtı vardır: süreçler ve araçlar. Bu hafta toplantı yaptığımız Enkolaylezzetler.com sahibi Nurullah Sarı ile süreç ve araçlar üzerine planlama yaptık. Siz okuyucularımla bu notları paylaşacağım. Yemek pişirmek için ocağa ihtiyaç var. Ocak bir araçtır, ama yetmez,yemek pişirme eğitimi almam gerekiyor, doğru ekipmanlara sahip olmak, doğru bir pişirme tekniği belirlemeliyim ve mutfaktan pazarlamaya kadar bir dizi aksiyon almalıyım (süreçler).

Peki, neden yemek satın almak değil de yemek veya lezzet üretmek, neden yemek pişirmeliyiz yada üretmeliyiz  (inovasyon stratejisi)? Hangi lezzet türlerini sunmalıyım  (inovasyon türü)? Sabah,öğle ve akşam kısaca 7/24 üretmeliyim (inovasyon zamanı)? Pazarlama kendi ekibim ile mi, pazaryeri gibi anlaşmalı pazarlama ile mi (inovasyon aracı) yapmalıyım? Son olarak kiminle pazarlamaya çıkmalıyım? Bir grup yazılımcı ile mi? Yoksa tecrübeli tek bir kişi ile mi (inovasyon ekibi)?

Bugüne kadar sorduğumuz soruları şöyle özetleyebiliriz o halde:

• Neden inovasyon (Why): Strateji
• Hangi inovasyon (What): İnovasyon türü
• Nasıl İnovasyon (How): Süreçler ve araçlar
• Kiminle İnovasyon (Who): Ekipler ve ağlar

Üretmek ve sunmak istediğimiz yemeğin türüne göre mutfak ve pazarlamanın özellikleri değişir.

Dolayısı ile aracın ne olacağına karar vermeden önce stratejinizi ve pazarlama odağını netleştirmeniz gerekiyor. Maalesef pek çok şirketimizin bu adımları biraz karıştırdığını, nereden hangi yemeği yemesi gerektiğine karar vermeden hatta yemek yemeye dahi emin olmadan pazaryeri arayışına girdiğini görüyoruz.

Araçlar bizi inovatif yapmaz. Adı üzerinde sadece birer araçtır onlar. Son zamanlarda ülkemizde moda olan “tasarım odaklı düşünce” (design thinking), yalın (lean), iş modeli tuvali vb eğitimler tek başına hiçbir sonuç üretmez. Eğer konu, kurumsal firmalar ise yukarıda belirtildiği gibi araçlardan önce çok daha fazla yapılması gereken madde var.

İnovasyon alt yapısının kurulu olduğu varsayımı ile hareket edelim. O durumda bazı güçlü metot, araç ve yöntemlere ihtiyacımız olduğundan bahsedebiliriz. En doğru formül; şirket ihtiyaçları doğrultusunda ve vaka özelinde farklı yaklaşımları çaprazlamak ve bir arada kullanmaktır. Hatta bir adım ileri giderek kurumlar kendine özgün metotlar geliştirebilir. Şu ya da bu şekilde günün sonunda mutlaka güçlü bir inovasyon araç setine (tool box) sahip olmalıyız.

Ulaşım, mobilete, tarım ve gıda; Enkolylezzetler.com için büyük potansiyeller barındıran sektörlerden ilk aklıma gelenleri.Planlamayı iyi yaparak hedefe ulaşabiliriz.

İnovasyona dair birçok alt süreç söz konusu. Mesela “keşif” bir süreç ise trend analizi alt süreç olabilir. Ya da müşteri görüşmeleri, etnografik araştırmalar vb. Söz konusu bu süreçler adım adım tanımlanmış durumda mı? Süreç modelleri hazır mı? Süreçler haritalandırıldı mı? Kurumlarımız genelde süreçlerinin hazır olduğunu belirtiyor ama aktive bazlı inovasyon süreçleri haritalandırılmış örneklerle pek karşılaşamıyoruz.

Son olarak, tüm bu süreçleri ve araçları kiminle işleteceğiz? Kurum içinde bir inovasyon departmanı kurmalı mıyız? Kuracaksak bu kişilerin rol ve sorumlulukları nedir? Yetkileri ve yetkinlikleri ne olmalı? Kurum dışında yani açık inovasyon tarafında kimlerle çalışacağız? Mesela; üniversiteler, teknoparklar veya startuplar inovasyon süreçlerine dahil olacak mı? Kendileri ile iş birliği modelim ne olacak? Startupların yatırımcısı mı (venture capital), müşterisi mi, yoksa ortağı (shareholder) mı olacağım? Belki de yetenekli startupları satın alma (acquisition) gibi bir strateji güdüyor olabilirim. Dış paydaşlarla inovasyonu olgunlaştırmak için skunworks, konsept geliştirme ve venture lab gibi çeşitli formüller var.

Görüldüğü gibi inovasyon; yaratıcı düşünceden ötesi, fikir geliştirmeden hayli fazlası çok boyutlu bir yönetim meselesi. Her boyut ve her bir katman çok iyi çalışılmalı. İnovasyon için yola çıkanlar bunun uzun, zorlu ama mükâfatı da bol bir yolculuk olduğunu bilmeli. Ayrıca başka bir yol da yok. Tek yol inovasyon.

Hepimize keyifli ve kazançlı yatırmlar dilerim. Merhaba inovasyon!...