İSTANBUL-CEMAL KURT(YSM) - 2021 yılında bütçe giderleri başlangıç hedefinin yüzde 18.8 üzerine çıkarak 1 trilyon 599 milyar lira olurken, gelirler hedefin yüzde 27.8 üzerinde 1 trilyon 407 milyar lira düzeyinde gerçekleşti. Böylece bütçe açığı, 192.2 milyar lira ile 244.9 milyar liralık hedefin yüzde 9.7 altında kalmış oldu.
Akaryakıtta fiyat artışına bağlı olarak bir dönem ÖTV’nin sıfırlanması, bu kalemdeki vergi gelirinin hem hedef hem 2020 gelirinin altında kalmasına yol açtı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı 2021 yılı Aralık ayı ile yılın tamamına ilişkin bütçe gerçekleşmelerini açıkladı. Geçen yıl bütçe vergi gelirleri, devam eden yapılandırmalar kaynaklı tahsilatların da etkisiyle hedefin yüzde 27.8 üzerine çıkarak 1 trilyon 407 milyar lira seviyesinde gerçekleşti.
Vergi gelirleri hedefin yüzde 26.2 üzerine çıkarak 1 trilyon 164 milyar lira seviyesinde gerçekleşirken, önceki yıla göre yüzde 39.8 artış gösterdi.
ÖTV hedefin altında kaldı, KDV yüzde 72.5 üzerinde
Geçen yıl özellikle akaryakıt ürünlerinde kura bağlı yaşanan aşırı hareketlilik sebebiyle, akaryakıt fiyatlarında ÖTV marjı sıfırlanarak, bu yolla kısmi sübvansiyon sağlanmıştı. Sözkonusu gelişme, vergi geliri kalemleri içinde sadece ÖTV’nin önceki yıla ve bütçe başlangıç tahmininin altında kalmasına yol açtı. 2020 yılında 207.2 milyar lira ÖTV tahsilatı yapılırken, 2021’de bütçeye 213.7 milyar liralık hedef konuldu, yılın sonunda ise 205.3 milyar liralık gelirle, hedefin yüzde 3.9 altında kalındı.
KDV geliri hedefin yüzde 72.5 üzerinde
ÖTV dışında tüm vergi kalemlerinde hedefin üzerinde gelir sağlandı. Yılın ilk yarısında yaşanan kapanmaların evden alışverişleri artırması, ikinci yarısındaki tam açılmanın ise ertelenmiş alışverişlerin realize edilmesi, KDV gelirinde önemli artışa yol açtı. KDV geliri hem 2021 yılına göre hem de bütçe başlangıç tahminine göre yüzde 72.5 artarak 123 milyar 444 milyon lira seviyesinde gerçekleşti.
Faiz gideri 180 milyar lira
Bütçe gider kalemleri içinde en büyük kısmı oluşturan cari transferler önceki yıla göre yüzde 25.8 artarak 626 milyar 664 milyon liraya çıkarken, personel gideri yüzde 20.3’lük artışla 346.2 milyar liraya çıktı. Bütçeden faize yapılan ödemeler, önceki yıla göre yüzde 35 oranında artarak 133.9 milyar liradan 180.8 milyar liraya çıktı. Mal ve hizmet alımı hedefin yüzde 46.1 üzerine çıkarak 130.1 milyar lira seviyesinde gerçekleşti.
Açığın büyük kısmı Aralık ayında
Geçen yıl verilen bütçe açığının önemli bölümü Aralık ayında gerçekleşti. Aralık ayında 135 milyar liralık gelire karşılık, 280 milyar liralık harcama yapıldı ve bütçe açığı 145.7 milyar lira seviyesinde gerçekleşti.
YSM EKONOMİ SERVİSİ
