NFT (Non Fungible Token), herhangi bir varlığı temsil etmek için kullanılabilecek blokta depolanan kriptografik token’lerdir.
Dijital yatırımcılar, hiç olmazsa belirli bir kesimi, belirli NFT’lere sahip olarak sadece belirli bir çevrimiçi topluluğun parçası olmak, özel içeriklere ve canlı etkinliklere erişmek değil; aynı zamanda “kısa sürede büyük paralar kazanma” beklentisiyle NFT pazarlarını kullanıyor.
Kripto paralar ile benzer şekilde NFT’lerin de satıldığı borsalar (Rarible, SuperRare, OpenSea, Foundation Marketplace vs.) var.
Bu “tez zamanda zenginlik” beklentisinin gerçekleşip gerçekleşmeyeceği konusunda genelleme yapmak ise imkansız. Çünkü henüz regülasyonları tam oturmamış bir dijital dünyadan söz ediyoruz. İlerleme ve güvenceler var fakat kayıp yönlü gelişmeler de var ve büyük kazanç potansiyelini düşündüren önemli gelişmeler de var. İnternet NFT pazar yerlerinin davetleriyle dolu:
“Dünya çapında tanınan sanatçılar tarafından tasarlanan seçkin ve özel NFT'leri satın alın…”
“NFT çıkarın, alın ve dünyanın her yerinden içerik üreticilerinin NTF'lerine teklif verin…”
Bu çağrıların ciddi karşılık bulduğu kesin ve açık.
Neler olup bittiğine birkaç örnek verebiliriz:
‘The First 5,000 Days’ isimli NFT, 69 milyon dolara satıldı! Mike Winkelmann (Beeple olarak da biliniyor) adlı dijital sanatçı ve grafik tasarımcının eseri. Kripto milyarderi MetaKovan tarafından 69 milyon dolara satın alındı. Satışın ardından Nike ve Louis Vuitton gibi markaların yanı sıra Childish Gambino ve Katy Perry gibi sanatçılarla çeşitli çalışmalara imza attı.
CryptoPunks’ın, ‘Punks’ olarak bilinen insansı karakterlerin 8 bitlik görüntülerinden oluşan koleksiyonlarından bir eser 7,6 milyon dolara satıldı. Böyle çok fazla örnek var ve görülüyor ki bu pahalı satın alımları yapanlar, daha çok kazanma beklentisine yatırım yapıyorlar.
Daha çok teknolojiye hakim genç girişimcilerin, yatırımcıların ilgisini çeken NFT pazarı hakkında merak edilenler çok fazla. Nedir bu NFT? Non Fungible Token (Değiştirilemez Token) ne işe yarar?
NFT’lerin en önemli özelliği ya da farkı, diğer kripto paraların aksine takas edilememesi…
Araştımalarım sonucunda NFT konusunu şu şekilde tanımlayabilirim: “Benzersiz token’ler, yani kısaca NFT’ler, herhangi bir varlığı temsil etmek için kullanılabilecek blokta depolanan kriptografik token’lerdir. NFT’ler; spor, iskambil, müzik, video, görüntüler, kediler, kurbağalar ve hatta kayalar gibi tuhaf varlıkları içerebilir. Benzersiz token’ler varlığın orijinalliğini ve mülkiyetini kanıtlar ve benzersiz oldukları için, farklı bir NFT ile değiş tokuş edilemezler. Bu nedenle NFT’ler kıt ve oldukça eşsizler. Ek olarak, NFT’ler blockchain üzerinde üretildiğinden, mülkiyetleri inşa edildikleri ağda değiştirilemez veya silinemezler.''
NFT sahibi olmak: Dijital ortamda orijinal bir kod almak
Token, bilindiği gibi blok zincirdeki bir para birimini ifade ediyor. Ancak bu para birimleri (Ethereum ya da Bitcoin gibi kripto paralar) takas edilebilirken NFT takas edilemiyor.
“Değiştirilemez” ya da “karşılıksız” özellikleriyle, yalnızca sahibine ait olan, türünün tek örneği bir dijital varlık. Dijital ürünlerin sahipliğini kanıtlayabilen benzersiz bir tanımlayıcı. Kopyalanması mümkün olmayan dijital bir imzaya sahip ve bu yüzden müzik, oyun, film ve benzeri sanat eserlerinin değiştirilmesini ya da taklit edilmesini zorlaştırıyor.
Böylece bir veya birden çok kez satışa konu olan bir NFT’nin sahipliği değişmediği için, her satışta orijinal sahibi ya da yaratıcısı telif alıyor. Yani NFT, bir değeri olan ve tahsil edilebilen dijital bir varlıktır. Bir sanat eseri, video, blog , birçok dijital aktivite…
NFT, diğer kripto para birimlerinde olduğu gibi blokzincir (blockchain) içerisinde bulunan dijital bir varlıktır. Nasıl kripto paraların ya da Bitcoin’in bir para karşılığı var ise NFT’lerin de dijital ortamda karşılıkları var. Bazı uzmanlar, “NFT sahibi olmayı, kendinize dijital ortamda orijinal bir kod almak gibi de ele alabilirsiniz” diyor.
NFT, blok zinciri geliştiricileri tarafından hazırlanıyor. Dünyanın en büyük NFT pazar yeri OpenSea, Ethereum blockchain’inde geliştirildi. Her blok zincirinin pazar yeri ve cüzdan hizmeti farklı. Dolayısıyla pazara girmek isteyenler, kullanım ağı geniş ve güvenilir bir blok zincir seçilmeli. Sonrası, cüzdanınızı bağlamanız, NFT’ye çevirmek istediğiniz dosya ya da resim yüklemenize izin veren bir platforma üye olmanız… Bu aşamada NFT’ye çevirmek istediğiniz dijital eserleri platforma yükleyebilirsiniz.
NFT pazar yeri OpenSea’de, 80 milyondan fazla NFT’ye ve 700 NFT koleksiyonuna erişilebiliyor. Kullanıcılar ücretsiz olarak kendi NFT’lerini ve NFT koleksiyonlarını inşa edebiliyor. Yapılan her bir işlem için yüzde 2.5 oranında işlem ücreti alıyor. Diğer bir NFT pazarı SuperRare, sanatçıların birincil satışlarından yüzde 15 işlem ücreti alıyor. Bu uygulama pazar yerine göre değişiyor.
Dubai’de büyük buluşma
Dünyanın en prestijli blokzincir buluşmalarından biri olan AIBC Zirvesi, 20-23 Mart tarihleri arasında Dubai’de gerçekleştirildi. Küresel çapta yüzlerce şirket, yatırımcı, blokzincir ve Web 3.0 teknolojisi meraklısını ağırlayan etkinlik, 15 bini aşkın konuğa ev sahipliği yaptı. Blokzincir temelli çözümler geliştiren ve zirvenin katılımcıları arasında yer alan Türkiye merkezli teknoloji şirketleri de zirveye katıldı. Lansmanı, “dünyanın ilk yeni nesil topluluk NFT’si” olduğu belirtilen OxsTribe gerçekleştirdi.
Sonuç olarak, ekonomimize katkı sağlayacak ve satın alınacak hikayesi olan platformlarda yatırımcı olmalıyız! Eğitimlerimizi ve araştırmamızı bu yönde yoğunlaştırmalıyız.
Aklınızı ve paranızı dikkatli bir şekilde yönetiniz!
Sevgiyle kalın...