Okumadan Evvel Aklınızın Kenarına Not Edin

Kitap önünüze ulaştığında, yazar kitap hakkında her şeyi söylemiş, kenara çekilmiştir. Yazar açısından ekilen bilgiler iyi veya değil, okur tarafından mahsul alınmak üzere okunmaya sunulmuştur.

Abdülhak Şinasi Hisar, Kitap Kenarındaki Düşünceler (Türk Yurdu, Mayıs 1955) adlı yazısında kitaba dair bilinmesi gerekenleri not etmiş.

Günümüze de hitap etmesi sebebiyle, hemen her zaman kabul gören ve her entelektüel adayının bilmesi gereken bu notları paylaşmak istedim. Daha herhangi bir kitabı okumadan aklın bir köşesinde daima hazır tutulması gereken notlar. Bu kenar notları, edebiyattan sanata, okumadan yazmaya her sahada tatbik etmek, okuma hafızamızı yenileyecektir. Bendeniz şu an üniversite öğrencisiyim, sınavlarda sorumlu olmak için hocalarımızın tavsiye ettiği kitapları okuyorum. Bu kitaplardan özetleme yaparak, üniversitemizin kendimize ait hesabı üzerinden okutman hocalarımıza mail olarak gönderiyoruz. Ve tabii ki sınavlarda bu kitaplardan sorumlu olarak sorular cevaplıyoruz. Gelişimimiz ve okuma pratiğimiz açısından son derece faydalı oluyor. 

Sizlere yol göstereceğini düşündüğüm bu derlemelerimi incelemenizi tavsiye ederim...

İşte kenar notları:

•    Ruhun kabul etmeyip kapı dışarı ettiği malûmatın/ bilginin sanata hayrı dokunmaz. Emniyetimizi temin için malûmatımızı iz ’an ve anlayış hâline getirmek lâzım gelir. Bir edebiyatçının vazifesi, kafasının inandığı fikirleri ruhunun imanları haline yükseltebilmektir.

•    Ağır yemekleri hazmedebilmek için sağlam bir mide lâzım olduğu gibi, fena eserlerin mahzurlarından korunmak için de sağlam bir kafa lâzım.

•    Muaheze/azarlama, paylama pek kolaydır. Hususiyetle sanattan hiç anlayamayanlar için!

•    Birçokları için en değerli şarkıcı, en çok bağıran ve en kuvvetli muharrir/yazar de en çok haykırandır.

•    Boş lâf söylenebilir, fakat hiç olmazsa nafile yazı yazılmasaydı?

•    Nafile yere nice nasihatler veririz. Sözümüzü başkasına değil, kendimize bile dinletemeyiz!

•    Şarkıcının dinlettiği sesler söz değil de nağme ise, sanatkârın cümlesi de bir ahenktir.

•    Doğup yaşadığımız şehri görmeğe gelmiş seyyahların seyrettikleri abideler gibi, kendi dilimizde okumadan bildiğimizi sandığımız kitaplar vardır.

•    Tercümeler/çeviri eserler, bazen bu eserleri hem yazanlar, hem okuyanlar için birer ihanete benzer.

•    Bazı tabloları iyi görebilmek için hususî bir ışık tertibatı lâzım geldiği gibi, bazı kitapları anlamak için de hususî gözlükler takılması lâzım geliyor.

•    Bazı yazarların söylemek istediklerini anlamak için onları söyleten yabancı kitapları bilmemiz gerekiyor.

•    Edebiyatta hiç kimseye benzememek bir gayedir. Lâkin bunun da hiçbir şeye benzememek gibi bir tehlikesi var.

•    Bir eser yazan sanatkârın ne dereceye kadar şuurlu, ne dereceye kadar şuursuz çalıştığını bilmemize imkân yoktur. Bunu Allah bilir.

•    Bazı yazarların sahifeleri sinek avlamak için kullanılan tutkallı kağıtler gibi kısa zamanda kirleni veriyor.

•    Şair, şiir kitabını neşrettiği günden itibaren, nasıl olup da herkesin bununla meşgul olmadığına şaşar. Umumî bir suikast karşısında kalmış gibi, hayret içinde    kalır. Ne garip! Kitabından sonraki günlerde yine eski günlere benziyor. Hiçbir şeyde bir değişiklik yok.

•    “Âlem yine ol âlem, devrân yine ol devrân!” •Şairlerin kendilerini methetmelerini mübalağalı görmemeliyiz. Kendi haklarındaki methiyeler belki en samimî        iddialarıdır.

•    Lisanları değişerek Babil Kulesi’nden birbirlerinin dediklerini anlayamamış olanların ahfadı/torunları bulunduğumuz belli!

•    Aynı dili konuşsak bile birbirimizi anlayamıyoruz.

Günümüz gerçeklerini eksiksiz bir şekilde özetleyen notları paylaştım. Okumak, bizi yüceltir ve hayatımıza anlam katar.

İyi okumalar...