İSTANBUL (AA) (YSM) - İran'ın son 40 yıllık tarihinde futbol ve güreş halkın en fazla ilgi gösterdiği spor alanları oldu.

İran sporuna siyasi müdahale ve yaptırımlar, Birleşik Arap Emirlikleri'nde (BAE) düzenlenen Asya Kupası'nda bir kez daha kendini gösterdi.

Ülkedeki mezhebi bakış açısı ve açıklamalar, İran’ın yer aldığı spor müsabakalarının ülkede gecikmeli olarak sansürlü bir şekilde yayınlanması birçok İranlının, İran Milli Takım müsabakalarını Afganistan, Tacikistan ve Türkiye'nin televizyon kanallarından izlemesine yol açtı.

İran ile Yemen milli takımları arasında 7 ocakta oynanan futbol maçında Afgan futbol yorumcusu, kameraların tribünleri çektiği sırada "İranlılar bu sahneleri gecikmeli izliyor ve hatta birçoğu izleyemiyor." dedi.

Bunun üzerine İran Milli Takımı eski oyuncusu Ali Ensariyan ve İran Verzeşgah (Stadyum) isimli televizyon kanalı yorumcusu, Afgan yorumcunun lehçesi ile alay ederek, "Biz sizin görmediklerinizi görmüşüz." ifadesini kullandı.

İranlı eski milli takım oyuncusunun alaycı ifadeleri hem İran hem de Afganistan'da tepkilere yol açtı ve İranlı sporcu özür dilemek zorunda kaldı.

"Niçin bir golle yenmek varken Yemen'e bu kadar gol attınız?"

Ülkenin önde gelen gazetelerinden "İran" isimli gazete de Ensariyan'ın söylemini "ırkçılık" olarak niteleyerek, dilediği özrün bir anlam ifade etmediğini yazdı.

İranlı sinemacı Mesut Dehnemeki, İran'ın Yemen karşısında 5 golle galip geldiği maçı yorumladığı TV Palas kanalında yaptığı konuşmada İran Milli Takımını eleştirerek, "Niçin bir golle yenmek varken Yemen'e bu kadar gol attınız? Aslında Suudi Arabistan'a 5 gol atmalıydınız." ifadesini kullandı.

Dehnemeki'nin bu sözlerine "Anten" isimli televizyon kanalı yorumcusu Hodadad Azizi, "Spor rekabet alanıdır, siyaset alanı değil." ifadesiyle tepki gösterdi.

İranlı eski teknik direktör Nadir Feryadeşir ise İran'ın Yemen Milli Takımı'nı 5 golle yenmesine atıf yaparak, İran Milli Takım Teknik direktörü Carlos Queiroz'un Hristiyan dinine mensup olduğunu ve takımda Müslüman yardımcı antrenöre yer vermediğini iddia etti.

Öte yandan İran medyasında İran'ın Asya futbolunun öncülerinden olduğunu kabul etmeyen BAE basını eleştiri konusu oldu. İran gazetesi bununla ilgili "BAE Basınında İran Milli Takımına Yaptırım" başlığıyla bir haber yayımlayarak "İran Milli Takımı ile ilgili haberlerin görmezden gelinmesi sporun siyasetle ilişkisine etkili bir örnektir." diye yazdı.

Güreş takımının antrenörü sporcusuna kaybetmesini söyledi

Mahrumiyet ve yaptırımlar eş anlamlıdır. İranlı sporcular özellikle güreş, tekvando ve judo gibi dövüş sanatlarında güçlü olmalarına rağmen İran yönetimi tarafından spor müsabakalarında İsrailli rakipleriyle karşılaşmalarına izin verilmemesi nedeniyle uluslararası turnuvalarda birçok kez madalyadan mahrum bırakıldı.

İranlı sporcuların İsrailli rakipleriyle mücadeleden önce daima hastalık ve sakatlık bahanesiyle müsabakaya çıkmadılar. İran Milli Güreş Takımı'nın antrenörü geçen yıl oynanan bir güreş müsabakasında İranlı sporcu Ali Rıza Kerimi'nin müsabakayı kazanması halinde İsrailli rakibinin karşısına çıkacağını anlayınca sporcuya "kaybetmelisin." diye bağırmıştı. Bu yenilginin ardından Kerimi, 6 ay hak mahrumiyeti almıştı.

Söz konusu olayın ardından muhafazakarlara yakınlığıyla bilinen ve o dönem İran Güreş Federasyonu Başkanı olan Resul Hadim bir açıklama yayımlamak zorunda kaldı.

Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:

"Polonya'da Ali Rıza Kerimi'nin katıldığı müsabakada meydana gelen olaydan sonra artık müsabakaya çıkmamak için doktordan rapor alamayız veya önceki rakibe yenilemeyiz. Dürüst ve ülkemizin siyasetine uygun şekilde Kudüs'ün işgalcisi rejimin sporcularıyla karşılaşmaktan kaçınmalı ve bunun sonuçlarını da kabul etmeliyiz."

Siyasetin spora müdahaleleri izleniyor

Uzmanların görüşüne göre, eğer bu davranış tekrarlanırsa İran, güreşten hatta tüm spor dallarından uzun süreli mahrum edilebilir. Dünya şampiyonu unvanına sahip sporcu ve Ulusal Güreş Takımları Teknik Konseyi Üyesi Mansur Berzeger bu konuyla ilgili, "İran'ın güreş müsabakalarından men edilmesi konusu oldukça ciddi. Bu durum sadece güreşle sınırlı kalmayacak. Uluslararası Olimpiyat Komitesi, İran'da siyasetin spora müdahalelerini ciddi bir şekilde izliyor." demişti.

Ekonomik açıdan da İran sporu birçok kez yaptırıma uğradı. 2010 Dünya Kupası hazırlık maçlarına ev sahipliği yapmak için FIFA'nın İran'a ödemesi gereken 1 milyon dolar ABD tarafından bloke edilerek hazırlık müsabakaları New York'a taşındı. İran'ın 2014 Dünya Kupası'na katılması nedeniyle FIFA tarafından ödenmesi gereken para da ABD'nin engellemesiyle karşılaştı. İran Ulusal Futbol Takımı Teknik Direktörü Carlos Queiroz, "Ödemeler FIFA ve Asya Futbol Konfederasyonu tarafından bloke edildi." demişti.

Queiroz geçen yıl AA muhabirine yaptığı açıklamada da yaptırımların İran'ın büyük takımlarla hazırlık maçlarına çıkmasına engel olduğunu söylemişti.

Basketbol Federasyonu ve Futbol Federasyonu 2014'te yaptığı açıklamalarda yaptırımlar nedeniyle ülke dışındaki tüm banka hesaplarının dondurulduğunu duyurmuştu. Samsung'un, İranlılar hariç 2018 Kış Olimpiyatları'na katılan tüm sporculara mobil cihaz hediye etmesi de İran sporuna yaptırımlara örnek olarak gösterilebilir.

YSM SPOR SERVİSİ